Verslag WPZ-bijeenkomst plaats te Sint-Gillis-Waas

Op 10 oktober vond de WPZ-bijeenkomst plaats te Sint-Gillis-Waas. Gastheer was Luc Van Gysel, de man achter het museum Huis van de Evolutie. Hier is sinds 2005 zo’n 60% van zijn collectie (verzameld in ongeveer 30 jaar, 90% bestaat uit eigen vondsten) gehuisvest in een oude supermarkt. Fossielen van alle perioden zijn er tentoon gesteld in mooie vitrines. De bezoeker maakt als het ware een reis door de tijd langs de perioden en kan zo de evolutie volgen.  In een enthousiast betoog vertelt Luc dat hij met zijn museum (dat eigenlijk geen museum mag heten, het is een privé-collectie) het Waasland karakter wil behouden. Het Huis van de Evolutie is op afspraak  open. Er komen vele schoolklassen op bezoek. In de toekomst wil Luc er een verdieping op laten bouwen. Op de bovenverdieping kunnen dan de Waaslandfossielen (uit Pliocene/Miocene kleiputten) tentoongesteld worden.  Het museum herbergt een mooie collectie resten van Pleistocene zoogdieren.Enkele zeer bijzondere vondsten hebben een plaats in het museum gekregen, waaronder een enkele decimeters grote trilobiet (Nobiliasaphus) uit Portugal (hiermee haalde Luc de krant). De andere helft van de trilobiet (de tegendruk) bevindt zich in Portugal.

Luc van Gysel
Luc van Gysel vertelt over het Huis van de Evolutie

Het is een aanrader om het Huis van de Evolutie te bezoeken, zeker met zo’n enthousiaste gastheer.

 

Bjorn De Wilde – Vroeg- en Midden-Pleistocene landzoogdierfossielen in East Anglia, Verenigd Koninkrijk

Bjorn hield al eerder een lezing voor de WPZ. Ditmaal ging het over Vroeg- en Midden-Pleistocene landzoogdierfossielen in East Anglia, Verenigd Koninkrijk. Bjorn heeft uitgelegd wie er in het verleden (vooral in de 19e eeuw) in dit gebied onderzoek hebben gedaan naar fossielen. De kuststrook van Norfolk en Suffolk is reeds lang bekend van zijn resten van landzoogdieren uit het Vroeg- en Midden-Pleistoceen. Bjorn heeft de fossiele fauna beschreven van de locaties Forest bed, Norwich Crag, Red Crag en Coraline Crag, locaties die in de buurt van Norfolk en Suffolk liggen.

Hij ging speciaal in op de berging van de zogenaamde “West Runton Elephant” die aan de kust in een klif gevonden werd (in 1990) in de Cromer Forest bed Formation. De berging van het ongeveer 600.000 jaar oude skelet was erg lastig omdat het deel van de klif die het fossiel bedekte verwijderd moest worden. Dit was een lastig bereikbare plek, maar de berging is goed verlopen en leverde een goed bewaard, 85% compleet, skelet op van een steppemammoet.

Een van de slagtanden is gebroken en er wordt gedacht dat de oorzaak daarvan is geweest dat een andere mammoet erop heeft gestaan, rouwend bij het kadaver.  Het skelet vertoont pathologie, onder andere aan een achterpoot. De mammoet was ongeveer 40 jaar oud en 10 ton zwaar met een schofthoogte van zo’n 4 meter. Ook is er bewijs gevonden dat het kadaver is aangevreten door hyena’s. Het skelet is momenteel alleen op afspraak te bezichtigen in het Cromer Museum in Norfolk en in Norwich Castle Museum.

 

Prof. Achilles Gautier – hield zijn lezing over archeozoölogie, een speciale tak van de Quartairpaleontogie?

Hoe kan archeozoölogie (zooarcheology voor de Amerikanen) gedefinieerd worden en wat zijn een paar specifieke problemen van het onderzoeksveld? Deze problemen heeft hij  geïllustreerd aan de hand van recent onderzoek op botmateriaal uit drie oude opgravingen in de grot van Han.

Prof. Gautier is inmiddels met emeritaat, maar gaat verder waar hij gebleven is, zoals hij zelf zegt en werkt onderzoek uit, waar hij in het verleden mee bezig is geweest.

Hij vergeleek onder andere de omstandigheden van vondsten bij openluchtsites en grottensites en de manieren hoe hieruit conclusies getrokken kunnen worden en heeft verteld over de mens als tafonomische factor.

Hij concludeerde dat de archeozoölogie een tak is van de paleontologie (archeologisch geïnspireerd). Ook ging hij in op de verschillende manieren waarop gekeken wordt naar de vondsten door onder andere biologen, paleontologen, archeologen en dierenartsen.

 

Hanneke Meijer ‘s lezing “Definitely Dodo – nieuwe ontwikkelingen in de dodo polder” ging over de opgravingen van het Dodo Research Programme in het dodo massagraf op Mauritius afgelopen juli waar zij zelf aan deel heeft genomen.

Tijdens die opgraving is voor het eerst in situ materiaal blootgelegd. Hanneke vertelde over deze vondsten en het belang van die vondsten bij het onderzoek naar het ecosysteem van de dodo.

De problemen van het watervrij houden van de kuil (het massagraf in Mare aux Songes op Mauritius) kwamen ook aan bod, maar aan de andere kant heeft dat grondwater ook voor een goede conservering van de vondsten geleid. Naast dodo-botten zijn er ook resten van andere gewervelden (o.a. schildpad) gevonden en veel zaden. Er zijn meer dan 10.000 botten gevonden waarvan zo’n 10% van de dodo was. Ook zijn er veel plantenresten gevonden. Het onderzoeksteam heeft onder andere gekeken naar de articulatie en associatie van de botten, ook naar de oriëntatie en tekenen van transport van de botten. De focus van het onderzoek was gericht op de dodo en de reuzenschildpad.

Naast de (geologische) geschiedenis van het eiland en de historische context van de dodo ging Hanneke ook in op de hydrologie ter plaatse.

Geef een reactie