In Duitsland is een vruchtbaarheidsbeeldje opgegraven van 35 duizend jaar oud. Mogelijk de oudste weergave van een menselijke figuur ter wereld.
Een in Zuid-Duitsland gevonden prehistorische pin-up met enorme borsten en billen is de oudste menselijke beeltenis en tevens een van de vroegste figuratieve kunstwerken ter wereld. De zogenaamde ‘Venus van Hohle Fels’ is minstens 35 duizend jaar oud, vijfduizend jaar ouder dan de beroemde Venus van Willendorf.
Prehistorisch archeologen van de universiteit van Tübingen melden dit vandaag in het tijdschrift Nature. De vondst is van belang omdat het kunnen vervaardigen van figuratieve kunst wordt gezien als een aanwijzing voor geavanceerde, symbolische communicatie bij de vroege Homo sapiens en als graadmeter voor diens intellectuele wasdom.
De uit mammoetivoor gesneden Venus werd september 2008 gevonden bij opgravingen in de grot van Hohle Fels in de Schwäbische Alb. In deze streek even ten noorden van de Donau zijn de afgelopen jaren twee dozijn ivoren beeldjes gevonden van mammoeten, bizons en mensachtige dieren, maar nooit van een vrouwenfiguur als deze.
Het opvallendst aan het beeldje, dat 6 centimeter hoog is en in zes brokstukken werd gevonden (linkerarm en schouder ontbreken), zijn de geprononceerde borsten, billen en geslachtsdelen. Volgens de auteurs is de prehistorische dame vrijwel zeker een vruchtbaarheidssymbool.
Opmerkelijk is ook dat de Venus geen hoofd bezit. In plaats daarvan heeft ze een ring. Vermoedelijk werd ze aan een koord gedragen, als een sleutelhanger. Het beeldje vertoont verder groeven en kerven die een dierenvel voorstellen dan wel een symbolische betekenis hebben.
De ouderdom van de Venus – 35 tot 40 duizend jaar – is afgeleid uit dateringen met radioactieve koolstof van botjes, werktuigen en resten verbrand hout die in de buurt zijn gevonden, en uit de ligging van de ‘horizon’ waarin het beeldje is ontdekt, onder aardlagen van dertigduizend jaar oud of jonger.
De Venus is al met al minstens vijfduizend jaar ouder dan vergelijkbare vruchtbaarheidsbeeldjes uit de Gravette-cultuur (zoals de precies een eeuw geleden gevonden Venus van Willendorf) en ook een stuk ouder dan de rotsschilderingen in de Grotte Chauvet in Frankrijk.
De makers van het beeldje moeten jager-verzamelaars zijn geweest van de Aurignacien-cultuur, de eerste anatomisch en genetisch moderne mensen in Europa. Die zijn vanaf ongeveer veertigduizend jaar geleden het continent binnengetrokken. De al in Europa levende Neanderthalers ruimden in dezelfde periode langzaam het veld.
Bron: Volkskrant.nl